Rajgad Fort | राजगड किल्ला
राजगड किल्ल्याचा इतिहास
राजगड किल्ला पुणे हे 25 वर्षां शिवाजी महाराजांचे निवासस्थान बनवले होते.राजगड किल्ला ची मालकी एका शासकाकडून दुसर्‍या शासकाकडे हस्तांतरित झाल्यामुळे अनेक ऐतिहासिक घटनांचा साक्षीदार आहे. शिवाजी महाराजांचे पुत्र राजाराम छत्रपती यांचा जन्म येथे झाला होता. तसेच, मराठा साम्राज्याची राणी आणि शिवाजी महाराजांची पत्नी सईबाई यांनी याच किल्ल्यात अखेरचा श्वास घेतला.
मराठा साम्राज्या व्यतिरिक्त, पुण्यातील राजगड किल्ला हा आदिलशाही राजवटी, निजामशाही राजवटी, मुघल साम्राज्य आणि इतरांनी देखील राजा केले होते. इतर सर्वांनंतर, किल्ल्याची मालकी ब्रिटिश साम्राज्याकडे होती.
राजगड किल्ल्यावर करण्यासारख्या गोष्टी
1. शिखरावर ट्रेकिंग – राजगड किल्ला पुण्याजवळील सर्वात लोकप्रिय ट्रेकिंग स्थळ आहे. यात मराठा साम्राज्याच्या समृद्ध इतिहासाचे प्रतिनिधित्व करणारी घरे, मंदिरे आणि लहान तलाव आहेत. शिवाजी महाराजांनी वैयक्तिकरित्या किल्ल्याच्या अनेक भागांतील उच्च दर्जाच्या वास्तुकलेचे निरीक्षण केले. हा ट्रेक तुम्हाला सह्याद्रीच्या सौंदर्यात डोकावतो.
2. महत्त्वाच्या ठिकाणांना भेट देणे – राजगड किल्ला पाली दरवाजा, चोर दरवाजा आणि आलू दरवाजा या वास्तूंपैकी एक आहेत ज्या तुम्ही प्रथम पाहाल. त्यानंतर, गच्चीसारखी ठिकाणे आहेत: पद्मावती माची, संजीवनी माची आणि सुवेळा माची. एका भिंतीला मोठे नैसर्गिक छिद्र आणि हत्तीसारखी मोठी रचना या किल्ल्यात पाहण्यासारख्या इतर मनोरंजक गोष्टी आहेत. यात दोन मंदिरे आणि एक लहान गोड्या पाण्याचे तलाव देखील आहेत.
3. सुंदर विहंगम दृश्यांचा आनंद घेत आहे – राजगड किल्ल्यावरून ताजेतवाने दृश्ये मिळतात. उगवता सूर्य हे इथून पाहण्याजोगे सर्वात प्रेक्षणीय स्थळांपैकी एक आहे. या किल्ल्यावरून रायगड किल्ला, सिंहगड किल्ला आणि तोरणा किल्ला यांसारख्या आजूबाजूच्या इतर किल्ल्यांचे विलोभनीय दर्शन होते. आणि मग, अर्थातच, तुम्हाला सह्याद्री आणि महाबळेश्वर पर्वतरांगांची विहंगम दृश्ये पाहायला मिळतात.
4. किल्ल्यामध्ये कॅम्पिंग – विसर्जित राजगड किल्ला ट्रेकिंग अनुभवाव्यतिरिक्त, तुम्ही रात्रीच्या कॅम्पिंगचा देखील आनंद घेऊ शकता. संपूर्ण किल्ला फिरायचा असेल तर राजगड किल्ल्यावर रात्री मुक्काम करण्याची शिफारस केली जाते. किल्ल्यातील दोन मंदिरांमध्ये 50-70 लोकांना राहण्यासाठी भरपूर जागा आहे. खरा राजगड किल्ला कॅम्पिंगचा अनुभव घेण्यासाठी तुम्ही तंबू आणि हलके बोनफायर देखील लावू शकता.
5. स्थानिक खाद्यपदार्थ चाखणे – राजगड किल्ले पुण्याच्या वाटेवर, तुम्हाला अनेक हॉटेल्स आणि रेस्टॉरंट्स सापडतील ज्यात महाराष्ट्रीयन खाद्यपदार्थ खायला मिळतील. तुम्ही झुंका भाकरी, चिकन भाकरी आणि इतर अनेक स्थानिक राजगड किल्ल्यावरील खाद्यपदार्थांचा आस्वाद घेऊ शकता. काही दिवस गावकरी किल्ल्याच्या आवारात चहा, पोहे आणि भजी देतात.
राजगड किल्ल्यातील प्रवेशाची वेळ आणि शुल्क
किल्ला दिवसभर आणि आठवड्याचे सातही दिवस खुला असतो. किल्ला नीट पाहण्यासाठी दिवसा याला भेट देणे उत्तम. बरेच लोक दिवसा ट्रेक सुरू करतात आणि रात्रीचा मुक्काम करतात. काही लोक राजगड किल्ला रात्रीच्या ट्रेकसाठी देखील जातात. हे तुम्हाला किल्ला पाहण्यासाठी संपूर्ण दिवस देते आणि तुम्ही संध्याकाळपर्यंत परत येऊ शकता.
राजगड किल्ल्यावर सर्वांसाठी प्रवेश विनामूल्य आहे.
राजगड किल्ला पुणे पाहण्यासाठी सर्वोत्तम वेळ
पावसाळ्यातील राजगड किल्ला हा सर्वात चांगला आहे. पावसाळ्यात तुम्ही राजगड किल्ल्यावर फिरत असता तेव्हा तुम्हाला सह्याद्रीच्या हिरव्यागार सौंदर्याचे साक्षीदार होते. संपूर्ण ट्रेकमध्ये तुम्हाला फुललेली फुले पहायला मिळतात आणि हिरवळ तुम्हाला ट्रेकसाठी उत्साही ठेवते.
चिखलाच्या पायवाटा आणि निसरडे दगड टाळण्यासाठी पावसाळ्यानंतरचा आणि हिवाळा हा इतर सर्वोत्तम काळ आहे. त्यामुळे, जुलै ते फेब्रुवारी दरम्यान कधीही भव्य राजगड किल्ला ट्रेकसाठी आदर्श आहे.
राजगड किल्ला पाहण्याची वेळ :- सकाळी पुण्यातून निघाल्यास राजगड किल्ल्यावर एक दिवसाची सहल करून संध्याकाळी परत येऊ शकता. तद्वतच, राजगड किल्ला पाहण्यासाठी पूर्ण दिवस लागतो. त्यामुळे, आरामदायी सहलीसाठी दोन दिवस बाजूला ठेवणे चांगले.
राजगड किल्ल्यावर जाताना लक्षात ठेवण्यासारख्या गोष्टी
- धूम्रपान आणि मद्यपान करण्यास सक्त मनाई आहे.
- कोणत्याही प्रकारे कचरा टाकणे किंवा जागा खराब करणे अनुमती नाही.
- मोठ्या आवाजात संगीत वाजवण्यास परवानगी नाही.
- तुमचे ओळखपत्र सोबत ठेवा.
- मजबूत ट्रेकिंग शूज घाला.
- मदतीसाठी ट्रेकिंग खांब ठेवा.
- टोपी/स्कार्फ आणि सनग्लासेस घ्या.
- पाणी आणि स्नॅक्स घेऊन जा.
- प्रथमोपचार किट पॅक करा.
- टॉर्च ठेवा (रात्रीच्या ट्रेक/मुक्कामासाठी).
- रात्रभर तळ ठोकल्यास तंबू आणि स्लीपिंग बॅग सोबत ठेवा.
- स्वेटर किंवा हलके जाकीट पॅक करा (रात्रीच्या मुक्कामासाठी).
- पोंचो/रेनकोट पॅक करा (पावसाळ्यात).
- इलेक्ट्रॉनिक उपकरणे प्लास्टिकमध्ये गुंडाळा (पावसाळ्यात).
- शाल किंवा ब्लँकेट (रात्रीच्या मुक्कामासाठी) घ्या.
पुण्याहून राजगड किल्ल्यावर कसे जायचे?
राजगड किल्ला पुणे शहराच्या सीमेवर आहे. हे पुणे रेल्वे स्थानकापासून सुमारे 58 किमी आणि स्वारगेट बसस्थानकापासून 54 किमी अंतरावर आहे. आणि राजगड किल्ला ते पुणे विमानतळ अंतर 66 किमी आहे. आता गडावर जाण्यासाठी खालील विविध पद्धती आहेत –
बसने – तुम्ही पुणे स्वारगेटहून गुंजवणे किंवा पाली पर्यंत राजगड किल्ल्याची बस मिळवू शकता. तुम्ही नसरापूर (गुंजवणेपासून 23 किमी) किंवा वेल्हे (पालीपासून 15 किमी) येथे जाण्यासाठी बस घेऊ शकता आणि तेथे पोहोचण्यासाठी पुण्यातील शीर्ष कार भाड्याने देणाऱ्या कंपन्यांकडून टॅक्सी घेऊ शकता. राजगड किल्ला गुंजवणे आणि पाली या दोन्ही ठिकाणाहून ३ किमीचा ट्रेक आहे.
मोटारसायकलद्वारे – राजगड किल्ल्यावरील बाईक राइड हा एक ताजेतवाने अनुभव असू शकतो. पुण्यात भाड्याच्या मोटारसायकल उपलब्ध आहेत. तुम्ही दिवसभरासाठी एक भाड्याने घेऊ शकता आणि गडाच्या सहलीला जाऊ शकता.
टॅक्सी/कॅबने – तुम्ही कारनेही राजगड किल्ल्यावर जाऊ शकता. संपूर्ण पुण्यात टॅक्सी आणि कॅब उपलब्ध आहेत. आणि ते दिवसाच्या सहलीसाठी सर्वात आरामदायक पर्याय आहेत. राजगड किल्ला ते पुणे 58 किमी अंतर कापण्यासाठी सुमारे 2 तास लागतात.
शोधमराठी वरील राजगड किल्ला हा लेख कशा वाटला हे तुम्ही नक्की कंमेंट बॉक्स मध्ये सांगा.. अधिक माहिती वाचत राहण्यासाठी सर्व मराठी बांधवांनी आमच्या शोधमराठी या व्हाट्सअप ग्रुप मध्ये आजच सामील व्हा…… Shodhmarathi Whatsapp Group link